'ČAROLIJA NA MJESEČINI' Obrat koji Woodyja Allena potvrđuje kao nepopravljiva ateista

Pred nekoliko godina, komentator britanskog časopisa “Sight and Sound” izrekao je povodom jednog od slabijih Woody Allenovih filmova formulaciju koja se otada često ponavlja: “genij koji se gasi”. Woody Allen je - naime - doista orijaš američkog filma, posve originalan autor koji u filmografiji može pokazati barem dvanaest prvorazrednih naslova. No, još od “Match Pointa” (2005), ako čak ne i od “Moćne Afrodite” (1995) Allenovi filmovi nisu više tako dobri. Poput Ćire Blaževića koji neumorno ore po provincijskim terenima, tako i 80-godišnji Allen ne priznaje treću dob, nego i u devetom desetljeću na kilometar-satu postojano poput voćke “urodi” jednim filmom godišnje. Ti filmovi - međutim - često cijede motive, ideje i inspiraciju koje je sam autor već trošio ranije, i to s više svježine.

Takav je slučaj i s filmom “Magic on the Moonlight” koji upravo igra kod nas. Ambijent tridesetih godina, motivi opsjenarstva, varijetea i magije, lik narcisoidnog umjetnika, te filozofske teme pesimizma i optimizma, ateizma i vjere, praznovjerja i razbora- sve su to teme koje Allen “troši” još od “Manhattana” pa do novijih naslova poput “Prokletstva škorpiona” i “Sresti ćeš tamnog stranca”. Troši ih i u novom filmu, preslagujući ih po tko zna koji put.

Junak “Čarolije na mjesečini” je engleski mađioničar Stanley ( Colin Firth), čovjek koji ljude tjera u nevjericu scenskim trikovima, ali je u privatnom životu tvrdoglavi skeptik, racionalist i pesimist. Jednog dana, mađioničarski kolega poziva Stanleyja u provansalsku vilu kojoj su vlasnici američki milijunaši. Bogataška obitelj opčinjena je mladom spiritisticom Sophie ( Emma Stone) koja sluti prošlost likova, čita im misli i razgovara s mrtvima. Kolega poziva Stanleyja da dođe u Provansu i raskrinka opsjenarku, no stvari pođu oprečnim pravcem. Mlađahna vidjelica opčini Stanleyja, zna svaku potankost njegove prošlosti, te postupno raskravi njegovu nevjeru. Istodobno, mrgud Stanley - sada lišen ateističke skepse - najednom postaje zadovoljniji i vedriji čovjek. I sve tako ide dok se ne dogodi obrat koji je istodobno i melodramski i smiješan, no koji potvrđuje Allena kao nepopravljiva ateista.

Novi Allenov film je - ukratko- šarmantan, lakogledljiv i - prosječan. Nema u njemu konceptualne domišljatosti najboljih Woodyjevih stvari, nema gegova kao u filmovima iz komediografskog zenita Allenove karijere. No, postoji bar četiri ili pet scena u filmu u kojima se još vidi kakav je starac s Manhattana majstor, poput - recimo- briljantne scene u kojoj Firth razgovara s tetom, navodi joj sve razloge zašto ne bi trebao prekinuti sa zaručnicom, a kadenca i gesta vas vode k tome da jasno shvatite da će - upravo to učiniti.

Allenu se rijetko priznaje jedna vrlina, a to je da je izvrstan režiser glumaca. On je režiser koji glumce uzima kao “rohbau”, koristi u njihovom uvriježenom tipu uloga i izvlači od njih najbolje. Colin Firth i ovdje je britanski ekscentrik/introvert, satrt kulturološkim drilom, a Allen mu je nabacio par sjajnih scena. Emma Stone u ulozi opsjenarke najbliža je komičnoj ulozi, i najzabavniji lik u filmu. Nije ovo - ukratko - film iz gornjeg doma Allenove filmografije. No, treba se diviti žilavom starcu koji ide iz filma u film i zna ih posuti prstohvatom šarma.